انواع کلیشه چاپ را بشناسید

انواع کلیشه ورقی انعطاف پذیر و کشسان از جنس پلاستیک و یا ژلاتین است. در اصل کلیشه، قالبی است از طرح چاپی  مورد نظر، که از آن برای چاپ روی سطوح استفاده می‌شود. همچنین انواع کلیشه به عنوان شابلون‌های منعطف در چاپ فلکسو کاربرد دارند. البته می‌توان از آن در چاپ‌های دیگری غیر از چاپ فلکسو نیز استفاده کرد.

ساده‌ترین و رایج‌ترین نوع کلیشه که می‌توان به آن اشاره کرد، مُهر می‌باشد. بعد از آماده سازی کلیشه، آن را به دور یک سیلندر قرار داده و سپس جوهر دستگاه چاپ بر روی کلیشه ریخته می‌شود و در نهایت جوهر روی طرح دلخواهمان بر روی کلیشه می‌ریزد و سپس طرح مورد نظر بر روی پوشش و یا بسته بندی به چاپ می‌رسد. البته کلیشه‌ها با توجه به اینکه در درون خود جوهر دارند قابلیت چاپ بر روی بسیاری از جنس‌ها را دارا می‌باشند.

در این مقاله از کلیشه سازی لیتوس قصد داریم که در رابطه با انواع کلیشه چاپ و انواع کلیشه سازی بیشتر صحبت کنیم. با ما همراه باشید.

انواع کلیشه چاپ

یکی از کابردی ترین مزایای چاپ کلیشه این است که به وسیلۀ آن می‌توان رنگ‌های گوناگون را بر روی سطوح مختلف مثل صیقلی وصاف و متخلخل چاپ کرد. خشک شدن سریع جوهر آن یکی دیگر از مزایای چاپ به روش کلیشه است. این روش نیازی به زمان طولانی برای خشک شدن ندارد و همچنین می‌توان در مدت زمان کوتاهی چند رنگ را بر روی پوشش مورد نظر به چاپ رساند.

همچنین در چاپ به روش کلیشه طرح مورد نظر دارای دوام و ماندگاری بالا و کیفیتی مطلوب است. علاوه بر این موارد، در چاپ به صورت این روش هر لایه دارای طرحی دقیق و کاملا شبیه به لایه قبلی می‌باشد و هر لایه کاملا منطبق بر لایه قبلی نیز هست. به طوری که آخرین لایه همانند لایه اولیه چاپ شده است و هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند.

همچنین باید گفت که به دلیل استفاده از جوهرهای مخصوص چاپ کلیشه که در درون کلیشه‌ها قرار دارند، امکان چاپ بر روی متریال‌های مختلف چه قابل جذب و چه غیر قابل جذب وجود دارد.

کلیشه چاپ انواع مختلفی دارد. در ادامه این مطلب با ما در کلیشه سازی لیتوس همراه باشید تا انواع کلیشه چاپ را با هم بررسی کنیم:

• کلیشه ژلاتینی

این دسته از کلیشه‌ها اغلب در چاپ بر روی کارتن و همچنین چاپ به صورت غلتکی نیز کاربرد دارد.

• کلیشه چاپ سیلک یا شابلون چاپ

این نوع از کلیشه‌ها اصولاً در چاپ به روش فلکسو و چاپ به روش سیلک مورد استفاده قرار می‌گیرند.

• کلیشه دیجیتال

کلیشه دیجیتال هم، مانند کلیشه چاپ سیلک در چاپ فلکسو به کار می‌روند.

• کلیشه تامپو یا کلیشه داغی

از این نوع کلیشه می‌توان در چاپ به روش تامپو یا بالشتکی نیز استفاده کرد.

• کلیشه های فلزی

کلیشه‌های فلزی از آن دسته از کلیشه‌هایی هستند که در چاپ به روش طلا کوب از آن‌ها استفاده می‌شود.

انواع کلیشه سازی

هر یک از انوع کلیشه‌هایی که در بالا به آن اشاره کردیم به روش متفاوتی ساخته می‌شود. در ادامه انواع کلیشه سازی را توضیح خواهیم داد:

• ساخت کلیشه ژلاتینی

برای ساخت کلیشه‌های ژلانتینی ابتدا طرح مورد نظر را بر روی کامپیوتر طراحی می‌کنند سپس طرح دلخواه را بر روی کاغذی از جنس کالک پرینت می‌کنند. سپس کاغذ کالک را با پلاستیک و یا ژلاتین، در تماس با اشعه یووی قرار داده و بعد پس از نوردهی توسط فرچه شسته می‌شود تا طرح مورد نظر برجسته و نمایان شود.

• ساخت کلیشه چاپ سیلک

برای ساخت کلیشه سیلک، از طرح پرینت گرفته شده، لایۀ نازکی از لاک حساس را بر روی توری شابلون می‌زنند و سپس به همراه پرینت طرح، به داخل دستگاه چاپ هدایت می‌شود و بعد از فرآیند نوردهی، شابلون توسط فشار آب شسته می‌شود تا آماده شود.

• ساخت کلیشه دیجیتال

کلیشه دیجیتال در هفت مرحله تولید می‌شود. این نوع از کلیشه‌ها دارای لایه‌ای از ماسک حساس به نور لیزر CDE می‌باشند. این لایه پس از قرار گرفتن در معرض لیزر مانند فیلم آنالوگ عمل کرده و در پایان کلیشه سازی به روش دیجیتال نیز انجام می‌شود.

• ساخت کلیشه چاپ تامپو

برای این کار ابتدا طرح مورد نظر را بر روی فتوشاپ، کورل و… کشیده و سپس بر روی کاغذ کالک پرینت گرفته می‌شود. همچنین برای تهیه آن می‌توان از لاک مایع نیز استفاده کرد. بعد از اینکه طرح مورد نظر را روی میز نور قرار دادیم، بر روی آن مواد اسیدی ریخته وسپس آن را بر روی کلیشه قرار می‌دهیم.

• ساخت کلیشه داغی

از این نوع کلیشه برای چاپ محصولاتی مانند تقویم، کارت‌های عروسی، چاپ سررسید و همچنین چاپ بر روی چرم نیز استفاده می‌شود. همچنین این نوع از کلیشه‌ها در چاپ به روش طلاکوب یا برجسته نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. پس از چاپ طرح مورد نظر بر روی کاغذ کالک آن را همراه  با نایلوپرینت درون دستگاه کلیشه سازی قرار داده و به آن نور می‌تابانند. سپس آن را به همراه حلال مناسب و فرچه شست و شو می‌دهند.

کلیشه نایلوپرینت قابلیت این را دارد که دماهای بالاتر از ۲۰۰ درجه را تحمل کند و به همین علت از آن برای چاپ سررسید و تقویم و همچنین چاپ بر روی چرم نیز استفاده می‌شود.

• ساخت کلیشه فلزی

برای ساخت این نوع از کلیشه‌ها ابتدا سطح فلز را توسط مواد حساس به نور می‌پوشانند. همچنین برای این کار از فیلم‌های نگاتیوی استفاده می‌کنند و در مرحله بعد با استفاده ازمواد اسیدی قسمت‌های غیر ضروری را در فرآیند چاپ کلیشه گود می‌کنند. با این کار قسمت‌های نور خورده محکم‌تر می‌شوند.

از کلیشه‌های فلزی برای ساخت مهرهای برجسته نیز استفاده می‌شود. به طوری که این مهرها بدون نیاز به جوهر و استامپ می‌توانند بر روی کاغذ طرح مورد نظر را به صورت برجسته نشان دهند. همچنین ناگفته نماند که برای ساخت مهرهای برجسته از کلیشه‌ای به اسم نایلوپرینت نیز استفاده می‌شود.

انواع کلیشه ژلاتینی

روش چاپ کلیشه ژلاتینی یک نسخه مدرن از چاپ است. این روش تقریباً بر روی هر نوع بستر چاپی، از جمله کارتن ، جعبه ، کاغذ،  مقوا، سلفون، پلاستیک، لیبل، پارچه و فیلم فلزی قابل استفاده است. فرآیند چاپ کلیشه ژلاتینی از جوهرهای خشک شونده سریع و شبه مایع استفاده می‌کند. چاپ به روش کلیشه ژلاتینی جایگاه ویژه‌ای را در زمینه‌های سفارشات پر تیراژ، به ویژه محصولات بسته بندی دارد.

در چاپ کلیشه ژلاتینی از صفحات فتوپلیمر انعطاف پذیر (کلیشه ژلاتینی) که در واحد کلیشه سازی تولید می‌شود استفاده می‌گردد. چاپ کلیشه ژلاتینی برای چاپ الگوهای مداوم نظیر کارتن، جعبه، لفافه‌های بسته بندی، نایلون، سلفون، سفره‌های یکبار مصرف و… مورد استفاده قرار می‌گیرد.

امروزه دو نوع روش برای کلیشه سازی وجود دارد:  دیجیتال (Digital)  و آنالوگ (Analog)

کلیشه سازی به صورت آنالوگ قدمت بیشتری دارد و در حال حاضر بیشتر مورد استفاده است. در این نوع از کلیشه سازی طلق رویی را از صفحه ژلاتین در زمان استفاده برداشته می‌شود و فیلم نگاتیو طرح مورد نظر در بالا قرار میگیرد تا از لغزش آن جلوگیری کند و طرح را روی صفحه ی کلیشه ژلاتین بیاندازد تا قسمت‌های مورد نظر زیر نور ماورای بنفش قرار گیرد.

در کلیشه سازی دیجیتال طرح به صورت دیجیتال روی ژلاتین قرار می‌گیرد و به جای استفاده از فیلم نگاتیو برای مشخص کردن طرح روی ژلاتین، بخش‌های مشخص شده به وسیله لیزرهای IR از روی صفحه می‌سوزد تا طرح نهایی برجسته شود و به این صورت با حذف فیلم نگاتیو یک روند کار ساده و کاملا دیجیتالی فراهم می‌کند. همچنین در بعضی از موارد کیفیت تصویر به دست آمده نیز افزایش یافته است.

به طور کلی امروزه هر دو نوع کلیشه سازی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ده سال گذشته شاهد گسترده شدن چاپ کلیشه دیجیتال در سر تا سر صنعت بوده‌ایم، که به نظر میرسد اثرات زیست محیطی چاپ آنالوگ ممکن است کمی بیشتر از دیجیتال باشد و این تنها به دلیل فیلم‌های نگاتیو و مراحل شیمیایی برای ساخت فیلم‌ها می‌باشد. اما تفاوت میان اثرات زیست محیطی به تنهایی نمی‌تواند دلیل انتخاب چاپ دیجیتال باشد و عموما افراد بر اساس نتیجه مورد نظر و هدف خود در موارد مختلف نوع چاپ خود را انتخاب می‌کنند.

سخن آخر

در این مقاله از کلیشه سازی لیتوس سعی کردیم توضیحات کاملی در رابطه با انواع کلیشه و کلیشه سازی به شما ارائه دهیم. همچنین با هم در رابطه با انواع کلیشه ژلاتینی بیشتر صحبت کردیم. در این راستا توصیه ما به شما برای ساخت بهترین و با کیفیت‌ترین انواع کلیشه، کلیشه سازی لیتوس با دو شعبه فعال در تهران و کرج است.

آیا شما هم تجربه استفاده از انواع کلیشه را دارید؟

به نظر شما کدام یک از انواع کلیشه کارآمدتر هستند؟

اولویت شما برای انتخاب کلیشه چیست؟

نظرات و پیشنهادات خود را در رابطه با انواع کلیشه و کلیشه سازی با لیتوس در قسمت کامنت به اشتراک بگذارید.همچنین برای خرید ایزوگام با فلات قیر در ارتباط باشید .